पुल नबन्दा तुइनको भर, भन्छन् : जसले बनाइदिन्छ उसैलाई भोट

२०७८ फागुन १, आईतबार मा प्रकाशित २ साल अघि

फागुन १, २०७८

चौतारा । गत असार १ मा ब्रम्हायाणी र नेशमखोलामा आएको बाढीले यसको तट क्षेत्र पूरै ध्वस्त बनायो । यी दुई खोला तर्ने दुई वटा झोलुंगे पुल चुडिँएपछि स्थानीय बर्खाभर गाउँमै थुनिए, ब्रम्हायाणीतिरका दुई दर्जनभन्दा बढी परिवार विस्थापित भए ।

झोलुंगे पुल चुँडिएपछि जिल्लाको सदरमुकाम चौताराबाट करिब ६५ किलोमिटरको दूरीमा रहेको जुगल गापाको पुछारका गाउँ दिपु ,तेगा र तेम्बाथानबीच आपसी सम्पर्क पूरै टुट्यो, सडक, बिजुलीदेखि उच्च शिक्षाजस्ता विकासको पर्खाइमा वर्षौंदेखि कुरेर बसेका तीन गाउँभरका दुई सय २० परिवार बजारक्षेत्रसँग जोड्ने पुल बगाएपछि थप समस्यामा परे ।

अझैसम्म सडक नजोडिएका यी गाउँका स्थानीय त्राहिमाम भएर सरकारलाई गुहारिरहे । सरकारले नसुनेपछि स्थानीय आफै कस्सिएर दिपु र तेगा जोड्ने काठको फड्के हाले । नेशमखोलामा भने माओवादीका नेता, कार्यकर्तासहित अन्य समाजसेवीले चन्दा संकलन गरेर तुइन हाले ।

‘नेशमखोलामा हालिएको तुइन र तेगा फड्के दुवै जोखिमपूर्ण छ । यही यात्रा गरेर स्थानीय घण्टौ पैदल हिँडेर दैनिक उपभोग्य सामाग्री लिएर बजार पुग्छन्, । यो हाम्रो दुःख, दुर्दशा सरकारले कहिल्यै देखेन्, ’ जुगल–३ तेम्बाथान्का मिङमार शेर्पाले दुखेसो गरे । अहिलेसम्म सडक नजोडिएकैले यहाँका गर्भवती, सुत्केरीदेखि बिरामी उपचारका लागि हेलिकोप्टरको भर पर्नुपर्ने बाध्यता रहेको उनले सुनाए । जोखिमपूर्णं तेगा फड्के र चुँडिएको नेशमखोला झोलुंगे पुल तर्न खोज्दा दुईले ज्यान गुमाए । एक अझै भेटिएका छैनन् ।

‘झोलुंगे पुल नबनाइएसम्म यस्तो दुःखद् खबर कत्तिन्जेल सुनिरहनुपर्ने हो थाहा छैन्,’ उनले भने । २०७८ साउन ९ मा जडीबुटी संकलन गर्न नेशमखोला पुगेका तेम्बाथान गाउँकै ४० वर्षे छिमिग्याम्जो लामा (टाउके) पुल नहुँदा खोलामा हेलिएर तर्न खोज्दा बेपत्ता भए । गत पुस १६ मा माइत हिँडेकी दिपु २० वर्षीया छोरी पासाङल्मु शेर्पासहित नौ महिनाकी शिशु डोल्माछिरिङले तेगा काठको फड्के पुल तर्न खोज्दा खसेर ज्यान गुमाए ।

अध्यक्ष श्रेष्ठले नेशमखोलामा चुँडिएको ७९ मिटर लामो झोलुंगे पुलको प्राविधिक अध्ययन ‘सर्वे’ सकाएर स्थानीय निर्माण समितिसँग सम्झौता भइसकेको उल्लेख गरे । ‘५० लाखभन्दा माथि बजेट लागत लाग्ने देखिन्छ, हामीसँग पर्याप्त बजेट नभए पनि जसरी पनि जिम्मेवारी लिएर झोलुंगे पुल जोडेर छाड्नेछौं, यसमा निर्माण पक्ष पनि स्थानीय उत्साहित छन्,’ उनले भने ।

तेगाको झोलुंगे पुलको भने प्रक्रियामा राखिए पनि आर्थिक समस्याका कारण अघि नबढेको उनले स्विकारे । नेशमखोलामा बाढी आउनुको कारणलाई प्राविधिक अध्ययन गर्दा माथिल्लो भेगमा निर्माणाधीन सिन्धुज्वाला जलविद्युत् आयोजनाको कारण भएको देखिएको उनले बताए । ३६ मेगावट जलविद्युत् आयोजनाले जथाभावी फालेको कच्चा सामग्री माथिल्लो नदीक्षेत्रको भेगमा आएर थुप्रिएको थियो, त्यसैले खोला थुनिँदा आएको बाढीले पुल चुँडाएर बगाएको थियो ।

‘जसले बनाइदिन्छ, उसैलाई भोट’

‘जसले सडक, पुल जोडिदिन्छ, बिजुली बालिदिन्छ, उच्च शिक्षा बनाइदिन्छ, उसैलाई भोट हालिन्छ,’ जुगलको अन्तिम गाउँ दिपु ,तेगा र तेम्बाथानवासीको एउटै नारा हो यो ।

यी गाउँमा चुनावमा भोट हाल्नका लागि स्थानीय नेता अघिल्लो दिनमै तेम्बाथान आइपुग्ने गर्छन् । मत माग्न पनि भ्याउँछन् तर, यहाँका स्थानीयले मत हाल्न पनि एक दिन हिँडेर गुम्बाथान आइपुग्नुपर्छ । यहाँ राज्यबाट उपलब्ध हुने सामान्य सेवा सुविधा पनि पाइँदैन । वृद्धवृद्धा र महिलालाई समस्या हुने भएकाले मतदान केन्द्र तेम्बाथानमा तोक्नुपर्ने अन्यथा मतदान बहिष्कार गर्ने स्थानीयले बताएका छन् ।कान्तिपुरबाट